Wat is transgender?
Wat is Transgender?
Transgender is een term die wordt gebruikt om mensen te beschrijven van wie de genderidentiteit niet overeenkomt met het geslacht dat hen bij de geboorte is toegewezen. Dit betekent dat iemand die bij de geboorte als man is aangeduid, zich mogelijk als vrouw identificeert, en omgekeerd, of zich identificeert buiten de traditionele binaire opvatting van gender (zoals non-binair).
Transgender als overkoepelende term
Transgender is een overkoepelende term die verwijst naar mensen van wie de genderidentiteit verschilt van het geslacht dat hen bij de geboorte is toegewezen. Het omvat een breed scala aan genderidentiteiten en genderexpressies. Hieronder vallen:
- Transgender mannen: Personen die bij de geboorte als vrouw zijn aangeduid, maar zich identificeren en leven als mannen.
- Transgender vrouwen: Personen die bij de geboorte als man zijn aangeduid, maar zich identificeren en leven als vrouwen.
- Non-binaire personen: Mensen die zich niet uitsluitend als man of vrouw identificeren, maar ergens tussenin of buiten deze categorieën vallen. Non-binair kan termen omvatten zoals genderqueer, genderfluid, agender, en bigender. Hier gaan we in onze blog: ‘Wat is non-binair?’ dieper op in.
Is een travestiet een transgender?
Travestie valt niet noodzakelijkerwijs onder de paraplu van transgender, omdat het een andere ervaring en praktijk van genderuitdrukking betreft. Travestie (of crossdressing) verwijst naar het dragen van kleding die traditioneel wordt geassocieerd met een ander gender, vaak om persoonlijke, expressieve, of soms ook performatieve redenen. Travestieten identificeren zich doorgaans niet als iemand van een ander gender dan hun geboortegeslacht; het gaat vooral om genderuitdrukking en niet om genderidentiteit.
Transgender daarentegen verwijst naar mensen van wie de genderidentiteit verschilt van het geslacht dat hen bij de geboorte is toegewezen. Voor transgender personen gaat het om hun diepgaande, blijvende identificatie als een ander gender dan het geboortegeslacht. Travestie kan deel uitmaken van genderexpressie, maar dit betekent niet dat een travestiet zich ook transgender voelt. Kortom, hoewel travestie te maken heeft met genderuitdrukking, valt het niet automatisch onder transgender, omdat de kern ervan draait om kleding en expressie, terwijl transgender zijn over iemands genderidentiteit gaat.
De Trans paraplu van Transgender infopunt
Transgender versus cisgender
Transgender personen kunnen ervoor kiezen om hun genderidentiteit uit te drukken door middel van kleding, gedrag of door een medische transitie te ondergaan. Dit kan hormonale behandelingen en chirurgische ingrepen omvatten. Niet alle transgender personen kiezen echter voor medische transities; hun identiteit is niet afhankelijk van fysieke veranderingen, maar van hun interne zelfgevoel.
De term transgender onderscheidt zich van cisgender, wat verwijst naar mensen van wie de genderidentiteit wel overeenkomt met het bij de geboorte toegewezen geslacht.Cisgender verwijst naar een persoon van wie de genderidentiteit overeenkomt met het geslacht dat hen bij de geboorte is toegewezen. Als iemand bijvoorbeeld bij de geboorte als vrouw is aangeduid en zich ook identificeert als vrouw, dan is die persoon cisgender. Hetzelfde geldt voor mannen die zich als man identificeren.
Cisgender is het tegenovergestelde van transgender, waarbij iemand zich identificeert met een ander gender dan het geboortegeslacht. De term cisgender benadrukt dat, net zoals transgender mensen een specifieke ervaring hebben met genderidentiteit, mensen van wie de genderidentiteit overeenkomt met hun geboortegeslacht ook een specifieke genderervaring hebben. Het woord “cis” komt uit het Latijn en betekent “aan dezelfde kant”, terwijl “trans” “aan de andere kant” betekent.
Het is ook belangrijk op te merken dat genderidentiteit verschilt van seksuele oriëntatie: gender gaat over wie je bent, terwijl seksuele oriëntatie gaat over tot wie je je aangetrokken voelt.
Geschiedenis van transgenders
De geschiedenis van transgender personen is complex en oud, hoewel de moderne terminologie en het begrip ervan pas recentelijk meer zichtbaarheid hebben gekregen. In veel oude culturen waren er al voorbeelden van genderdiversiteit. Bijvoorbeeld:
- In het oude India en Zuid-Azië bestond de Hijra-gemeenschap, die vaak werd erkend als een “derde gender”. Zij vervulden religieuze en culturele rollen die buiten de binaire opvattingen van man en vrouw vielen.
- Two-Spirit personen in veel inheemse Amerikaanse culturen vervulden ook speciale spirituele en sociale functies. Zij werden gezien als mensen die zowel mannelijke als vrouwelijke eigenschappen combineerden.
De moderne transgender beweging begon vorm te krijgen in de 20e eeuw. In de jaren 1950 en 1960 werden de eerste genderbevestigende operaties uitgevoerd, en dit gaf transgender personen nieuwe mogelijkheden om hun genderidentiteit lichamelijk aan te passen. Een bekend voorbeeld is Christine Jorgensen, een van de eerste Amerikanen die in 1952 een geslachtsveranderende operatie onderging, en die een belangrijke publieke figuur werd.
De term “transgender” werd voor het eerst algemeen gebruikt in de jaren 60, hoewel het concept al veel eerder bestond. In de decennia daarna evolueerde de beweging, met de oprichting van belangenorganisaties en meer aandacht voor de rechten van transgender personen, vooral in de jaren 90 en daarna.
In de late 20e en vroege 21e eeuw begonnen landen langzaamaan transgender rechten wettelijk te erkennen, zoals het recht om officiële documenten te wijzigen naar de genderidentiteit van een persoon. Activisten zoals Marsha P. Johnsonen Sylvia Rivera, die beide belangrijke rollen speelden bij de Stonewall-opstanden, hielpen de transgendergemeenschap zichtbaarder te maken in de strijd voor gelijke rechten.
Transgender man
Transgender mannen zijn mensen die bij de geboorte als vrouw zijn aangeduid, maar zich identificeren en leven als mannen. Hun ervaringen zijn uniek en kunnen variëren afhankelijk van factoren zoals cultuur, omgeving en toegang tot medische zorg. Veel transgender mannen kiezen voor een medische transitie om hun lichaam in lijn te brengen met hun genderidentiteit. Dit proces kan bestaan uit:
- Hormoontherapie (testosteron): Testosteron helpt transgender mannen om mannelijke secundaire geslachtskenmerken te ontwikkelen, zoals een lagere stem, gezichtsbeharing en spiermassa. Onderzoek heeft aangetoond dat langdurige hormoontherapie over het algemeen veilig is en veel positieve effecten heeft op het welzijn van transgender mannen.
- Chirurgische ingrepen: Sommige transgender mannen ondergaan operaties zoals een borstverwijdering (mastectomie) of geslachtsveranderende operaties. Studies hebben aangetoond dat deze operaties vaak leiden tot een verbetering van de psychische gezondheid en een vermindering van genderdysforie.
Onderzoek wijst uit dat transgender mannen vaak te maken hebben met genderdysforie, wat een gevoel van onvrede kan zijn wanneer hun biologische lichaam niet overeenkomt met hun genderidentiteit. Genderdysforie kan gepaard gaan met hogere niveaus van depressie, angst en stress. Echter, studies tonen aan dat na een succesvolle transitie, of dat nu sociaal of medisch is, de mentale gezondheid van transgender mannen vaak aanzienlijk verbetert. Wil je persoonlijke ervaringen lezen van een transman? Lees dan onze blog:‘Een goed gesprek met: Kai!’
Transgender vrouw
Transgender vrouwen zijn mensen die bij de geboorte als man zijn aangeduid, maar zich identificeren en leven als vrouw. Hun ervaringen, evenals de sociale en medische uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd, zijn een belangrijk onderwerp van wetenschappelijk onderzoek.
Veel transgender vrouwen kiezen voor een medische transitie om hun lichaam meer in overeenstemming te brengen met hun genderidentiteit. De transitie kan bestaan uit:
- Hormoontherapie (oestrogeen en anti-androgenen): Oestrogeen helpt transgender vrouwen om vrouwelijke secundaire geslachtskenmerken te ontwikkelen, zoals borstgroei, herverdeling van lichaamsvet en een zachtere huid. Anti-androgenen worden vaak gebruikt om de effecten van testosteron te onderdrukken. Onderzoek wijst uit dat hormoontherapie vaak leidt tot een verbetering van het psychische welzijn en een vermindering van genderdysforie(
- Chirurgische ingrepen: Sommige transgender vrouwen ondergaan operaties zoals borstvergroting of vaginoplastie. Deze ingrepen kunnen bijdragen aan een significante verbetering van de kwaliteit van leven en het zelfbeeld. Wetenschappelijke studies tonen aan dat transgender vrouwen die toegang hebben tot deze operaties vaak minder last hebben van depressie en angst.
Kai: Lees zijn verhaal in de blog ‘ Een goed gesprek met Kai!’
Rikkie Kolle wint als eerste trans vrouw de titel Miss Nederland. De 22-jarige Rikkie Kolle is verkozen tot Miss Nederland 2023. Ze is daarmee de eerste transgender vrouw die deze titel behaalt. Bron: NOS Nieuws 2023
Net als transgender mannen kunnen transgender vrouwen te maken krijgen met genderdysforie, wat een groot effect heeft op hun psychische gezondheid. Studies tonen aan dat de mentale gezondheid van transgender vrouwen aanzienlijk verbetert na een succesvolle transitie, mede door een vermindering van de dysforie. Tegelijkertijd wijzen onderzoeken erop dat transgender vrouwen die te maken hebben met discriminatie of beperkte toegang tot zorg, vaker last hebben van depressie, angst en zelfmoordgedachten.
Transfobie
Transgender vrouwen worden vaak geconfronteerd met aanzienlijke sociale en institutionele barrières. Onderzoek wijst uit dat ze regelmatig slachtoffer zijn van transfobie, misgendering, en discriminatie op het gebied van werk, gezondheidszorg en sociale interacties. Dit heeft directe gevolgen voor hun psychische gezondheid. Ondersteuning van vrienden, familie en toegang tot genderbevestigende zorg zijn cruciaal voor het welzijn van transgender vrouwen.
Over het algemeen tonen verschillende onderzoeken aan dat transgender vrouwen vaker en ernstiger last hebben van transfobie in vergelijking met transgender mannen. Dit kan te maken hebben met meerdere factoren, waaronder genderrollen, seksisme, en de manier waarop de samenleving kijkt naar transities van mannen naar vrouwen (MTF) in vergelijking met vrouwen naar mannen (FTM).
Transgender vlag
De transgender vlag werd ontworpen in 1999 door Monica Helms, een Amerikaanse transgender activiste en veteraan. De vlag bestaat uit vijf horizontale strepen: twee lichtblauwe, twee roze, en een witte streep in het midden. De kleuren hebben elk een specifieke betekenis:
- Lichtblauw: Staat voor de traditionele kleur die wordt geassocieerd met jongens.
- Roze: Staat voor de traditionele kleur die wordt geassocieerd met meisjes.
- Wit: Vertegenwoordigt mensen die zich identificeren als non-binair, genderfluïde, of degenen die in transitie zijn.
Helms ontwierp de vlag met het idee dat, ongeacht hoe je de vlag ophangt, hij altijd correct is, wat symbool staat voor het idee dat transgender mensen hun ware identiteit kunnen vinden, ongeacht de weg die ze nemen.
De transgender vlag werd voor het eerst publiekelijk getoond in 2000 tijdens een Pride-evenement in Phoenix, Arizona, en is sindsdien uitgegroeid tot een wereldwijd erkend symbool van de transgendergemeenschap.
Bekende transgenders
Er zijn verschillende bekende transgender personen die belangrijke bijdragen hebben geleverd aan zichtbaarheid, acceptatie en activisme. Deze personen hebben elk op hun eigen manier bijgedragen aan de zichtbaarheid en acceptatie van transgender personen wereldwijd. Enkele prominente voorbeelden zijn:
Laverne Cox: Een Amerikaanse actrice en activiste, bekend van haar rol in Orange Is the New Black. Ze was de eerste openlijk transgender persoon die genomineerd werd voor een Emmy Award en is een voorvechter van transgenderrechten.
Caitlyn Jenner: Oorspronkelijk bekend als olympisch atleet, kwam Caitlyn in 2015 publiekelijk uit als transgender. Haar coming-out bracht veel media-aandacht voor transgenderkwesties.
Thomas Beatie: Beroemd als de “zwangere man”, Thomas Beatie kreeg internationale aandacht toen hij in 2008 als trans man zijn zwangerschap aankondigde. Hij was een van de eerste bekende trans mannen die kinderen baarde.
Elliot Page: Een Canadese acteur, bekend van rollen in films zoals Juno en de serie The Umbrella Academy. In 2020 maakte Page zijn transgender identiteit publiekelijk bekend, wat hem tot een van de meest zichtbare trans mannen in Hollywood maakt.
